Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürünler İhtisas Komisyonu ile Hububat ve Bakliyat İhtisas Komisyonu Toplantı Raporu
08 Ekim 2023 tarihinde toplanan komisyon raporları
CANLI HAYVAN VE HAYVASAL ÜRÜNLER
İHTİSAS KOMİSYON TOPLANTISI
08/11/2023
Yaklaşık 11 yıl önce, 12 Kasım 2012’de Büyükşehir Yasası’nı değiştirerek 30 ilde 16 bin 220 köyü mahalleye dönüştürdü. Türkiye’deki 34 bin 434 olan köy sayısı neredeyse yarı yarıya azalarak 18 bin 214 köye düştü.
Büyükşehir Yasası’nda yapılan değişiklikle, köylerin mahalleye dönüştürülmesi tarım ve hayvancılık faaliyetlerine zarar verince, uygulamadan sessiz sedasız geri dönüşün yolu 7254 Sayılı Torba Yasa'daki köy statüsüne ilişkin düzenleme ile 16 Ekim 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı.
Söz konusu düzenlemeye göre, büyükşehirlere bağlı mahallelere dönüştürülen köy ve belde yerleşimleri, başvuruda bulunmak şartıyla “kırsal mahalle” statüsüne geçebilir dendi.
Ancak, Statü değişikliğine ilişkin başvurular, ilgili ilçe belediye meclisinin teklifi üzerine büyükşehir belediye meclisinin onayı ile karara bağlanabiliyor.
Tarsus için; Şu anda 72 kırsal mahallemiz olduğu söyleniyor bu mahalleler hangileri?
Köyler mahalleye dönüşünce Büyükşehir Yasası ve kuralları uygulandığı için köylülerin ihtiyaç duydukları ahır ve benzeri yapıları yapmaları zorlaştı. Bürokrasi arttı. Hayvancılık yapanlar, evinde Baş hayvan besleyen, süt üretenler “koku yapıyor” diye şikâyet edilerek bulundukları yerlerden uzaklaştırılmaya zorlandı. Hayvanlarını sattılar. Varlığı sorgulanan hayvanlar ile et ve süt üretim tahminine dayalı istatistiğimiz oluştu. Tarımsal üretim, özellikle hayvancılık yapanlar için her geçen gün daha zor hale geldi.
Diğer bir sorunda ; ruhsatlı hayvancılık işletmelerinin hemen yakınlarına yapılan evsel konutlara verilen imar ve ruhsat izinleri.
Köy yerleşik alan sınırlarının dışında hayvancılık işletmeciliği yapılan ruhsatlı işletmelerin yakın mesafelerine yapılan yaşamsal alanlar belediyeler tarafından oturma izni, imar ve ruhsatlandırmaları hayvan işletmelerinin yasal koşullarda inşa ettiği işletmelerini yasal olmayan duruma düşürmektedir.
Canlı hayvan fiyatlarındaki istikrarsızlığı da süt fiyatlarına yapılan istikrarsız fiyat müdahalelerinin yarattığı kanaatindeyiz. Ayrıca canlı hayvan ithalatında gümrük girişinde yapılan sağlık taramasının yeterli olmadığını, farklı hastalıkların da yayılması korkusu nedeniyle, ithali yapılan canlı hayvanların % yüzünün sağlık belgeli olarak yerinde tespiti sonunda ülkemize getirilmesi tavsiyemizdir.
Diğer bir konuda, özellikle besilik hayvan ithalatında uygulanan %3 örnekleme kuralı ile ülkeye gelen hayvanlar, ithalatın hemen sonrasında küçük çaplı işletmelere dağıtılmakta, tekrar %3 örnekleme yöntemi ile yapılan taramada hastalık çıkması durumunda işletmeye karantina, zorunlu kesim gibi müeyyideler uygulanmakta, ithalatta hiçbir etkisi olmayan yetiştiriciler, işletmeler böyle durumlarda çok ciddi mağduriyet yaşamaları kaçınılmaz olmaktadır. Bu durumda yapılması gereken, ithali yapılan canlı hayvanların % yüzünün sağlık belgeli olarak yerinde tespiti sonunda ülkemize getirilmesi ve ilk örnekleme yönteminin daha fazla kontrol şartları ve ile birlikte seçili yüzde oran sayısının arttırılmasıdır.
HUBUBAT VE BAKLİYAT
İHTİSAS KOMİSYON TOPLANTISI
08/11/2023
Türkiye genelindeki tarla kiralarındaki artış, büyükşehirlerde ev kiralarında görülen fahiş zamlardan geri kalmıyor. Maliyet artışları nedeniyle yapılan zam, gıda fiyatlarını yükseltiyor
Temel gıda ürünlerindeki artış gündelik yaşamı zorlaştıran unsurların başında geliyor.
Bu artışı tetikleyen nedenlerden biri de tarımsal üretim maliyetlerindeki yükseliş.
Mazot, gübre, tohum, işçilik, sulama gibi giderlerin sebep olduğu maliyet artışlarına tarla kiralama fiyatları eklendi.
Şu anda tarla kirası 800 KĞ mısıra denk geliyor. Mısır yetiştirmenin bütün maliyeti üstüne gelecek olan birimle ancak karşılanabilir. Ukrayna, Rusya gibi asıl tahıl üretilen yerlerde böyle bir şey yok. Oralarda kiralar bunun onda biri civarında. Tarımın en büyük gideri kiradır. Ürünün maliyetinin yüzde 35’i ile 55’ine geliyor artık. Ne yazık ki; Bölge üreticimizin neredeyse % 80 ni tarla kiracısı konumunda.
Azalan tarla tarımının sekteye uğramaması adına, tavsiyemiz, tarla tarımı yapan ve tarla tarımı için kiralama yapan üreticimize düşük faizli “Tarla Tarımı Kira Kredisi” finansal enstrümanlar yaratılmalı tarla kiracısına bu kredi ise ayrıca tahsis edilmelidir.
Köy yerleşkesi içinde yaşamın devam ettirilmesi, köy nüfusunun arttırılması küçük aile çiftçisinin desteklerinin arttırılması ile ilgili kapsamlı bir saha araştırmasının acilen yapılması ve hayata geçirilmesi beklentimizdir.
Her zaman dile gelen fakat bir türlü gerçekleştirilemeyen fiyat beklentisinin ise, ekim sezonu öncesinde belirlenmesi, ekim yapılan tarım arazisi alanı üzerinden üreticinin teşvik için desteklenmeside bir diğer beklentimizdir.
Ayrıca TMO müdahale alımları için açıklanan fiyatlara ek ödeme desteği mutlaka getirilmelidir.